మాగాయ పచ్చడి పసందు : భాగవతం

మాగాయ పచ్చడి పసందు : భాగవతం

కర్ణాలంబిత కాక పక్షములతో గ్రైవేయహారాళితో

స్వర్ణభ్రాజిత వ్రేత దండకముతో సత్పింఛదామంబుతో

బూర్ణోత్సాహముతో ధృతాన్న కబళోత్ఫుల్లాబ్జ హస్తంబుతో

దూర్ణత్వంబున నేగె లేగలకునై దూరాటవీవీథికిన్.

.

పోతన భాగవతంలోని పద్యమిది . అందమైన కొలను . దాని నిండా తామర పూలు . చల్లని గాలి . ఆ గాలికి కొలనులోని నీరు తుంపరలుగా మారి గోపకుమారుల మీద పడుతోంది . తుంపరల తాకిడికి ఒళ్ళంతా గగుర్పాటుతో జలదరిస్తున్నది . కొలను చుట్టూ ఫలవృక్షాలు . వాటినిండా ఫలాలు . సేద తీరడానికి చెట్టు నీడ . ఆటలతో అలసిపోయిన శరీరాలు . విపరీతంగా ఆకలి వేస్తున్నది . లేగదూడలను పచ్చిక బయళ్ళలో స్వేచ్ఛగా వదలి వేసారు గోపబాలకులు .

లోకపాలకుడు గోపబాలురతో — చల్దులు తినడానికి అనువైన స్థలమూ , సరియైన సమయమూ కనుక తినడం మొదలు పెడదామని అన్నాడు . కొలనులోని తామర ఆకులే వారికి కంచాలైనాయి . తను తెచ్చుకున్న ఊరగాయలు పక్కవాడికి చూపించి ఊరిస్తూ తినే వాడొక్కడైతే , పక్కవాడి కంచంలోనిది తీసుకొని తినేవాడొకడు . వేళాకోళాలతో , తమకున్నది ప్రక్కనున్న స్నేహితులతో పంచుకుంటూ చద్ది ఆరగిస్తున్నారు ఆ గొల్లలు . గోపబాలకులలో తానూ ఒకడై చల్దులారగిస్తున్నాడు లోకపాలకుడు .

కవి సార్వభౌముడైన శ్రీనాథుని ఈ దృశ్యాన్ని వర్ణించమంటే

మిసిమి గల పుల్ల పెరుగుతో మిళితమైన:

ఆవపచ్చళ్ళు చవి చూచి రాదరమున:

జుఱ్ఱుమను, మూర్థములు తాకి,

యొఱ్ఱ దనముపొగలు వెడలింప నాసికాపుటములందు

అని అంటాడు .

చల్దులారగిస్తున్న కన్నయ్యను కనుల ముందు నిలుపుకోగలిగితే ధన్యులమవుతాము .

ఇంతలో గోపాలకులకు తము తీసుకొచ్చిన ఆవులు కనిపించలేదు . మిగిలిన వారిని అక్కడే ఉండమని తను గోవులను వెదకడానికి బయలు దేరాడు పరమాత్మ . అలా బయలుదేరిన కృష్ణపరమాత్మను వర్ణించే పద్యమిది .చెవులవరకూ వేలాడే జులపాలు . మెరుస్తున్న బంగారు హారాలు . అదే బంగారు రంగులో చేతిలోని వెదురుకఱ్ఱ . తనదైన ట్రేడ్ మార్క్ నెమలి పింఛం . చల్ది తింటూ లేచాడు కనుక హస్తభూషణంగా మారిన ఎరుపు రంగు మాగాయ ముద్ద . అమాయకులయిన గొల్లపిల్లల మధ్యన అల్లరి చేస్తున్నాడు కనుక అనూహ్యమైన ఉత్సాహం . పద్యంలో తను ఊహించిన కృష్ణుని మన కనుల ముందు పెట్టాడు కవిత్వంలో సాటిలేని కవీశ్వరుడు . దీనిని దృశ్యంగా మలుచుకొని కృష్ణున్ని చూడండి . కరుణామయుడు తప్పక కనులముందు తారాడుతాడు .

చేత వెన్నముద్ద చెంగల్వ పూదండ

బంగరు మొలత్రాడు పట్టుదట్టి

సందిట తాయతలును సరిమువ్వ గజ్జెలు

చిన్ని కృష్ణ నిన్ను చేరికొలుతు

అనే పద్యం జ్ఞాపకం రావడం లేదూ . అలాగే

కస్తూరీ తిలకం లలాట ఫలకే వక్ష:స్ధలే కౌస్తుభమ్

నాసాగ్రే నవమౌక్తికం కరతలే వేణుం కరే కంకణమ్

సర్వాంగే హరి చందనం చ కలయం , కంఠే చ ముక్తావళీ 

గోపస్త్రీ పరివేష్ఠితో విజయతే గోపాల చూడామణీ

అనే శ్లోకం చిన్ని కృష్ణుని రూపాన్ని మన కంటిముందు నిలబెడతాయి .

x

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

'శారద నీరదేందు ఘనసార పటీర మరాళ మల్లికా"పోతన గారి భాగవత పద్యం.!

Image
  పోతన గారి భాగవత పద్యం.! . 'శారద నీరదేందు ఘనసార పటీర మరాళ మల్లికా హార తుషార ఫేన రజతాచల కాశ ఫణీశ కుంద మం దార సుధాపయోధి సితతామర సామర వాహినీ శుభా ... కారత నొప్పు నిన్ను మది గానగ నెన్నడు గల్గు భారతీ".! . (చదువుకోడానికి హాయిగా ఉండే పద్యం .) . సరస్వతీ మాత దర్శనం పోతనకింకా కాలేదు . ఆ దర్శనంకోసం వేయి కళ్ళతో ఎదురు చూస్తూ ఆ మాతృమూర్తి రూపాన్ని ఊహించుకుంటున్నాడు . అందరూ అనుకునే మాట . సరస్వతీ మాత తెలుపు రంగులో ధగధ్ధగాయమానంగా మెరిసిపోతూ ఉంటుందని . ఇక తన ఊహలకు పదను పెట్టాడు . శరత్కాలంలో తెల్లని కాంతులీనే మేఘాల వంటి తెలుపా లేక శారద చంద్రబింబం లాగా ఉంటుందా కాదు కాదు పచ్చకర్పూరం లాంటి తెలుపేమో మాతది . ఊహకు అందలేదు . తెల్లని పటీరమూ (చందనం) , రాజహంసా , జాజిచెండ్లూ , నీహారాలూ (మంచు తుంపెరలు) , డిండీరం ( నురుగు ) , వెండికొండా , రెల్లుపూలూ , మల్లెలూ , మందారాలూ , పుండరీకాలూ ( తెల్ల తామర పూలు ) , ఆదిశేషుడూ , అన్నిటికీ మించి ఆకాశ గంగా ప్రవాహం — తెల్లగా , తేలికైన పసుపురంగుతో ఉండే వస్తువులన్నీ మదిలో భాసించాయి . ఏవీ మాతృమూర్తి తెలుపు రంగుకు ఉపమానాలుగా సరిపోలేదు . మాతృమూర్తిని ఆర్తితో అడిగ...
Read more

గజేంద్ర మోక్షం పద్యాలు.

Image
గజేంద్ర మోక్షం పద్యాలు. . కరి దిగుచు మకరి సరసికి కరి దరికిని మకరి దిగుచు కరకరి బెరయన్ కరికి మకరి మకరికి కరి  భరమనుచును నతల కుతల భటులరుదు పడన్ !! . కలడందురు దీనుల యెడ కలడందురు భక్త యోగి గణముల పాలం గలడందురన్ని దిశలను కలడు కలండనెడు వాడు కలడో లేడో !! . లోకంబులు లోకేశులు లోకస్థులు తెగిన తుది నలోకంబగు పెం జీకటి కవ్వల నెవ్వడు  ఏకాకృతి వెల్గు నతని నే భజియింతున్ !! . ఎవ్వని చేఁ జనించు జగ? మెవ్వని లోపల నుండు లీనమై? ఎవ్వని యందు డిందు? పరమేశ్వరుడెవ్వడు? మూల కారణం బెవ్వ? డనాది మధ్య లయుడెవ్వడు? సర్వము తానె యైన వా డెవ్వడు? వాని నాత్మ భవు నీశ్వరు నే శరణంబు వేడెదన్ !! . లావొక్కింతయు లేదు ధైర్యము విలోలంబయ్యె ప్రాణంబులున్ ఠావుల్ దప్పెను మూర్చ వచ్చె తనువున్ డస్సెన్ శ్రమంబయ్యెడిన్ నీవే తప్ప ఇతః పరంబెరుగ మన్నింపం దగున్ దీనునిన్ రావే ఈశ్వర కావవే వరద సంరక్షింపు భద్రాత్మకా !! . అల వైకుంఠ పురంబులో నగరిలో నా మూల సౌధంబు దా పల మందార వనాంతరామృత సరః ప్రాంతేందు కాంతోపలో త్పల పర్యంక రమా వినోది యగు నాపన్న ః ప్రసన్నుండు వి హ్వల నాగేంద్ర...
Read more

యత్ర నార్యస్తు పూజ్యంతే- రమంతే తత్ర దేవతాః!

Image
యత్ర నార్యస్తు పూజ్యంతే- రమంతే తత్ర దేవతాః! (ఎక్కడ స్త్రీలు పూజింప బడతరో,అక్కడ దేవతలు నివసిస్తారు. ) - స్త్రీలని గౌరవించడం మన సాంప్రదాయం.  ప్రహ్లాదుడు  కన్నుదోయికి అన్యకాంతలడ్డంబైన మాతృ భావము జొచ్చి మరలువాడు అని పోతన వివరిస్తాడు.  సీతని పరాభవించి రావణుడు, ద్రౌపదిని అవమానపరచి  కౌరవులు ఎలా నాశానమయ్యారో మనకి తెలుసు. ఇన్ని తెలిసినా, ప్రగతి పథంలో పయనించే ఈ ఆధునిక యుగంలో నవ నాగరిక సమాజంలో  కార్యాలయాల్లో,కళాశాలల్లో, అన్నిచోట్లా స్త్రీలు వేదింపబడటం శోచనీయం.  చాటింగులు, డేటింగులతో, సెల్ ఫోను సంభాషణలతో యువత విచ్చలవిడిగా సంచరిస్తూ,లేత వయస్సు లోనే విషయవాంఛలకు లోబడి జీవితాలను నాశనం చేసుకోడం చూస్తూనే ఉన్నాం. స్త్రీలపై యాసిడ్ దాడులు, గొంతులు కోయడాలు, అత్యాచారాలు ఇలా ఎన్నోదురాగాతాలు సమాజంలో జరగడానికి కారణం క్రమశిక్షణా లోపమే.     ఎంత చదువు చదివినా,ఎంత విజ్ఞానం సంపాదించినా, అరణ్యరోదనన్యాయంలా”పనికి రాకుండా పోతోంది. అసమానతలు తొలగి, ఆభిజాత్యాలు మరచి, అందరు సుఖశాంతులతో జీవించాలన్నా,సమతా,మమతా, మానవతలు సమాజంలో వెల్లివిరియాలన్న- ఒక్కటే మార్గ...
Read more