వక్రోక్తి వైభవం!

వక్రోక్తి వైభవం!

(విశ్లేషణ .. ఆచర్య చొప్పకట్ల సత్య నారయణ గారు. )

కుంతకుడు  వక్రోక్తియే కావ్యత్మ అనేదాకా వెళ్ళాడు. 

ఇంతకీ వక్రోక్తిలో ఉన్న సరుకేమిటి? అనేదేఃమనప్రశ్న? 

శ్లేషచేత , కాకువు చేత చెప్పగలచుకున్నదానిని కొంచెం వింతగాచెప్పటం. 

చెప్పిన పదాలే అక్కడ మరోకొత్త పదంచేరదు, 

వాటితోనే లోకోత్తరమైన చమత్కార అర్ధమును ప్రతిపాదించటం. 

ఉదా:- ప్రశ్న- " ఎద్దీశ్వరునకు వాహనంబగు?(ఈశ్వరుని వాహనమేది) 

దానికి సమాధానము:- ఎద్దు ఈశ్వరునకు వాహనంబగు; 

కంబలవంతం నబాధతే శీతలం?(యేబలవంతుని చలిబాధించదు? 

కంబళీ కలవానిని చలిబాధించదు.; 

ఇలా! దీన్నే శ్రీనాధ మహాకవి" హర చూడా హరిణాంక వక్రతగా సూచిచాడు.

. 

వక్రోక్తిని చేమకూర వాడుకున్నంతగా యితరులు వాజుకోలేదు. 

మనం సారంగధర చిత్రాంగుల సంవాదంలో రెండుపద్యాలు గతంలో పరిశీించాం. 

ఇప్పడో చిన్న పద్యాన్ని చూద్ధాం!

"ఆ:వె: నళిన లీల సంచు నలినలి గావించు , 

నించు మించులాడు నించుమించు; 

బాపు! భామ లేత నవ్వు లేమనవచ్చు? 

జగ మెఱుంగు దాని జగమెఱుంగు!!:

సుభద్ర సోయగం వర్ణించటం ప్రధానాంశం. ఆమెనవ్వుమోము వికచారవిందపు 

అందాన్ని మించింది. మెరపు నొరపును మించింది, ఆమెలావణ్యం లోకాతీతమైనది ,

అని చ్ప్పదలుచుకున్నాడు.కానీ యేమంటున్నాడు? పద్మాల యందాన్ని నలిపిపారేస్తుందట!మెఱుపుల థళథళ నువెక్కిరిస్తుందట! యింకేమనను?అని ఆశ్చర్యంప్రకటిస్తూ, దానిలావణ్యం చూచినవారి కెరుక,చూజనివారికేమెరుక? 

అంటూ సుభద్ర సోయగాన్ని చూడనివాడు పనికిమాలినవడని వ్యంగ్యంగా సూచిస్తున్నాడు. ఇదిగో యీగడసరితనం వక్రోక్తి వల్ల సంపాదించాడు.

. 

" అన్నన్న! మొగము వెన్నుని 

యన్నన్న జయించు, కన్నులన్నన్ నలినా 

సన్నములు నడుము సన్నము; 

ఇలాఅవేపదాలను గిరగిర తిప్పుతూ పాఠకుని అబ్బురంలో ముంచి 

యెన్నో చమత్కారాలకు తలుపులు తెరచి పారిపోతాడు. 

యీగుట్టుముట్లన్నీ తాపీ వారికి బాగా తెలుసు. 

వారిచేతిలో ఉన్న తాపీతో సుందరతరములైన భావసౌధాలను ఆవిష్కరించి ఆహా యనిపించుకొన్నారు!